Genç Werther’in Acıları – Johann Wolfgang Goethe

17 Tem Genç Werther’in Acıları – Johann Wolfgang Goethe

Genç Werther’in Acıları, duygusal bir adamın mektuplarından oluşan, güzel ve bir çırpıda okunabilecek türde bir roman. Goethe’nin daha önce yalnızca ‘Faust’ adlı eserini okumuştum ve o zamanlar beslediğim hayranlık, yazarın henüz yirmi beş yaşındayken sadece altı haftada kaleme aldığı bu ilk romanla birlikte büyüdü diyebilirim.

Kitap Werther adındaki bir gencin, karşılık bulamadığı bir aşk neticesinde çektiği ıstırapları ve sonunda intihar düşüncesine sürüklenmesini işliyor. Basit bir konu gibi duruyor ama işlenişi kesinlikle öyle değil. Öyle cümleler var ki tekrar tekrar okumaktan kendinizi alamıyor, mektupların doğallığına hayran olmaktan ileri duramıyorsunuz.

Ne kadar doğrudur bilinmez ama kitabın yayınlandığı zaman diliminde intihar vakaları artış göstermiş ve Almanya sokakları sarı-mavi “Werther” kılığı içine giren gençlerle dolmuş. Hatta buna “Werther salgını” diye isim bile konmuş.

Kitabında intihara özendirdiği gerekçesiyle bir takım teologlar tarafından “edepsizlikle” ve “Hristiyan olmamakla” suçlanan Goethe, eleştirilere şu şekilde karşılık vermiş:

“Siz şu an, bir yazardan hesap sormaya ve zaten sönmeye yüz tutan ışıklarını tamamen söndürmekten başka hiçbir şey yapamayan bir düzine aptal ve ciğeri beş para etmez insandan, dünyayı büyük ölçüde kurtaran ve dar görüşlü beyinler tarafından yanlış algılanan bir esere çamur atmaya kalkışıyorsunuz.”

Gerçek ne olursa olsun, Werther salgını adıyla bir fenomen oluşturmuş, yazarı bir gecede ünlü etmiş, büyük kitleleri peşinden sürüklemeyi başarmış, kendisinden sonra gelen birçok sanatsal ürüne ilham kaynağı olmuş bu romanın, Goethe’nin çarpıcı açıklaması da göz önünde bulundurulduğunda, geleceğe meydan okuyan gerçek bir eser olduğu yadsınamaz.

Kitaptan hoşuma giden alıntılarla yazımı bitiriyorum:

“Kalbime küçük ve hasta bir çocuğa bakar gibi bakıyorum; her arzusunu yerine getiriyorum. Bunu başkalarına söyleme; bundan dolayı beni ayıplayacak insanlar çıkabilir.”

“Söylüyorum sana değerli arkadaşım, duygularım dizginlenemez hale gelince mutlu bir kayıtsızlık içinde yaşantısının dar çemberinde dönen, günlük geçim derdine düşen, yaprakların sararıp döküldüğünü görünce kışın geldiğinden başka bir şey düşünmeyen böyle bir insanın görüntüsü, içimdeki bütün kargaşayı yatıştırıyor.”

“…bazen bir anlığına beni yerimden sıçratıp kendime getiren bir cesarete kapılıyorum, o an nereye gideceğimi bilsem, koşa koşa gideceğim…”

“Ah, insan öyle fani ki, yaşadığından gerçekten emin olduğu bu dünyada bile, varlığının tek bir gerçek iz bıraktığı bu dünyada bile, sevdiklerinin ruhunda ve hatıralarında o da sönüp kaybolacak, hem de çok çabuk!”

Kitap adı: Genç Werther’in Acıları
Orijinal adı: Die Leiden des jungen Werthers
Yazar: Johann Wolfgang Goethe
Çeviri: Mahmure Kahraman
Yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları / Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi
Sayfa: 126
Baskı: 2016
Tür: Roman

Genç Werther’in Acıları – Johann Wolfgang Goethe

Arka kapak;
Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832): Alman edebiyatının dünyaca ünlü, en önemli yazarlarındandır. Hukuk eğitimi alan ve resim sanatına da ilgi duyan Goethe, doğa bilimleriyle de uğraşmış, araştırmalar yapmış, yazılar yazmıştır. Dünya görüşünü ve sanat anlayışını aktardığı Şiir ve Hakikat en dikkati çekici eserlerinden biridir. Ayrıca Roma Ağıtları, Faust ve pek çok eseri yayımlandığı dönemde büyük ilgi görmüş, yazarın yüzyıllar süren edebi ününü pekiştirmiştir. 1774 yılında yazdığı Genç Werther’in Acıları daha önce şiirleri ve oyunları yayımlanan Goethe’nin ilk romanıdır. Eser büyük bir ilgiyle karşılanmış ve 25 yaşındaki yazara kısa sürede bütün Avrupa’da ün kazandırmıştır.