Dörtlükler – Ömer Hayyam

19 Haz Dörtlükler – Ömer Hayyam

Bu dünyadan Ömer Hayyam gibi bir bilge geçmiş gitmiş. Nice bilgeler geçmiş gitmiş. Ama bunlardan biri diğerleri gibi bir bilge değil gibi sanki. Her ne kadar kim kimdir nedir ne değildir emin olamasak da Ömer Hayyam, yaşadığı topraklarda ki en bilgelerden bile bir kaç kıdem üst bir bilge olarak yaşamış gibi görünüyor. Tabi her zaman olduğu gibi yine emin değiliz hiç bir şeyden.

Ömer Hayyam ile ilgili araştırma yapacak olursanız dine yakın kimselerden iyi sözler duymuyorsunuz. Bazılarından duysanız bile onlarda yanlış yolda olduğunu yanlış bir yol izlediğini söylemekte. Hangi yolun ne kadar doğru olduğundan bu kadar emin oldukları gibi, Ömer Hayyam hakkında da net bir kanıya sahipler. Dediğim gibi bu konuda çok fazla fikir var. Burada bir şeyler yazmak demek Ömer Hayyam ile ilgili, birilerinin canını sıkabilir ya da tepki almasına neden olabilir. Bu yüzden ben bu tip tartışmalara girmeden bu konuyu araştırmayı ve Ömer Hayyam ile ilgili edinilecek bilgileri sizlerin bulup, değerlendirmesini daha uygun görüyorum. Tabi objektif kaynaklara bakmanızı tavsiye ederim. Bulmak çok zor biliyorum ama eminim ulaşabilirsiniz. Ha bir de kitabını okuduktan sonra bu araştırmaya giriniz. Eminim faydası büyük olacaktır.

Biraz enteresan bir giriş oldu fakat Ömer Hayyam ile ilgili bilgisi olmayan ya da ilk kez okuyacak kimseler için bence uygun bir metin. Bilenler zaten neyin ne olduğunu biliyorlardır diye tahmin ediyorum. Hoş bilen neyi ne kadar biliyor onu da bilmiyoruz ama, neyse. Ömer Hayyam okuyunca gördüğünüz gibi sorgulama düzeyi artıyor 🙂

Bir kaç alıntı ile yazıyı sonladırıyorum.

“Beni özene bezene yaratan kim? Sen!
Ne yapacağımı da yazmışsın önceden.
Demek günah işleten de sensin bana:
Öyleyse nedir o cennet cehennem?”

“Bu dünyadan başka dünya yok, arama;
Senden benden başka düşünen yok, arama!
Vazgeç ötelerden, yorma kendini:
O var sandığın şey yok mu, o yok, arama!”

“Ben ne camiye yararım, ne havraya!
Bir başka hamur benimki, başka maya.
Yoksul gavur, çirkin orospu gibiyim:
Ne din umurumda, ne cennet, ne dünya!”

“Niceleri geldi, neler istediler;
Sonunda dünyayı bırakıp gittiler;
Sen hiç bitmeyecek gibisin, değil mi?
O gidenler de hep senin gibiydiler.”

Gerisi size kalmış artık, iyi okumalar.

Kitap adı: Dörtlükler
Orijinal adı: Rubaiyat
Yazar: Ömer Hayyam
Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu
Yayınevi: İş Bankası Kültür Yayınları / Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi
Sayfa: 212
Baskı: 2015
Tür: Felsefe, Şiir, Dörtlük

Dörtlükler – Ömer Hayyam

Arka kapak;
Ömer Hayyam: doğum ve ölüm tarihleri çeşitli kaynaklara göre farklılık gösterse de, II. yüzyılın ortalarında doğduğu, 12. yüzyılın ilk çeyreği civarında öldüğü kabul edilen İranlı şair, felsefeci ve bilim adamı. Günümüzde ise, daha çok “rubai” türünün yaratıcısı olarak kabul gören Hayyam’ın dörtlükleri, Türkçe’ye Yahya Kemal ve Abdülbaki Gölpınarlı başta olmak üzere pek çok kez çevrildi. Sabahattin Eyüboğlu’nun çevirisi de, bunlar arasında en sevilenlerinden biri.

Sabahattin Eyüboğlu (1908-1973), Hasan Âli Yücel’in kurduğu Tercüme Bürosu’nun başkan yardımcısı ve Cumhuriyet döneminin en önemli kültür insanlarından biriydi. Tek başına ya da “imece” birlikteliğiyle yaptığı çeviriler, Hayyam’dan Montaigne’e, Platon’dan Shekespeare’e hep, dünya kültürünün doruk adlarındandı.