Biz – Yevgeniy İvanoviç Zamyatin

17 Tem Biz – Yevgeniy İvanoviç Zamyatin

Distopya romanlarını sever misiniz? Ben çok severim. 1984, Cesur Yeni Dünya, Fahrenheit 451 en sevdiklerim arasındadır. 1920 yılında yazılan Biz adlı ütopya ise tüm bu saydığım eserlere ilham kaynağı olan bir kitaptır. Durum böyle olunca bir an önce Biz‘i okumaya karar verdim. Fakat diğer eserlerden farklı olarak Biz için daha iyi bir oda daha iyi bir konsantre gerekir diye düşündüm. Sonuç itibari ile 4 yaşında Gogol okumuş bir yazarın romanı idi Biz öyle kolay okunmaz mutlaka daha az sürükleyici daha yorucu bir dili vardır diye düşündüm. Yanılmışım. Biz elden bırakılmayan türden bir başyapıtmış.

1920 yılında hapishanede yazılan Biz, yazarın totaliter toplumla ilgili fikirlerini kağıda dökerek, fantastik bir antiütopya yarattığı romanıdır. Fakat yazarın bu görüşleri Sovyet Rusyasına karşı bir karalama olarak görülmüştür. Haliyle Rusyada bir baskı yapamayacağını anlamıştır. Kitabın baskısını yapabilmek için İngiltere’ye gitmiş daha doğrusu gidişden ziyade kaçmıştır ve bu kaçışa Maksim Gorki yardım etmiştir. İlk baskısını burada yapacak ve Rusyada bir baskı yapmayacakken çekler tarafından bir baskıda Rusyada yapılır. Rusyada yayınlanmasının hemen ardından hapse atılmış ve sakıncalı yazarlar arasına girmiştir. Yazarın bu baskıdan haberi dahi yoktur. Romanı hapishanede yazan Zamyatin, Rusyada ilk baskısında da hapishanededir.

Kayıtlar şeklinde ilerleyen kitap, yazarın bizlere “şu an evrenin neresinde olduğunu bilmediğim okuruma sesleniyorum” seslendiği alanlar barındırır. Hal böyle olunca sanki günlük okuyor gibi o zamanlar yaşanmış ve biri size bunları aktarmış gibi bir durum oluşuyor kafanızda. Eğer kitabın sürükleyiciliğine de kaptırırsanız kendinizi, kurgulanan dünyayı yaşamakla kalmıyor, o zamanları kafanızda tahayyül edebiliyorsunuz.

Kitap hakkında söyleyeceklerim bu kadar. Bir an önce okunması gereken olmazsa olmazlar arasında bir başyapıt. Özellikle distopya severlerin bir an önce başlaması gerek diye düşünüyorum.

Birkaç alıntı yapmadan da geçmeyelim:

“-Bana sonuncu, en üst, en büyük sayıyı söyle.
-Saçma. Sayıların sayısı sonsuzdur, sen hangi sonuncuyu istiyorsun?
-Peki sen hangi son devrimi istiyorsun? Sonuncu diye bir şey yok, devrimler sonsuzdur.”

“Hiçlikten büyüklüğe giden doğal yol senin gram olduğunu unutmandan ve tonun milyonda bir parçası olduğunu hissetmenden geçer”

“Dilin saniyedeki hızı her zaman düşüncenin saniyedeki hızından biraz az olmalıdır, tersi olmamalıdır.”

Biz ile ilgili yazarların söyledikleri;

“Devlet kendini ve hedeflerini yaşatıyor, ama ölmeyi gönüllü olarak elbette kabul etmiyor – o yüzden yeni şimşekler, fırtınalar, kasırgalar başlayacak. Böyledir bu yasa, sonsuza dek fırtına gibi bir ‘d’ ile taçlanan o yumuşak ‘evrim’ böyledir. Fırtınanın güçlü nefesi bu sayfalarda duracak.”
Yevgeni Zamyatin

“Zamyatin belli bir ülkeyi değil sanayi uygarlığının hedeflerini değerlendiriyor. Bu kitabın konusu aslında Makine’dir, yani insanın şişesinden düşüncesizce çıkardığı ve tekrar şişesine sokamadığı o cin.”
George Orwell

“Otomatik Piyano’yu yazarken olay örgüsünü gururla Aldous Huxley’nin Cesur Yeni Dünya’sından ödünç aldım, o da zaten gururla Yevgeni Zamyatin‘in Biz‘inden ödünç almıştı.”
Kurt Vonnegut

“Yazılmış en iyi bilimkurgu kitabı. İyi, zeki ve güçlü bir kitap; duygusal açıdan sarsıcı ve teknik açıdan, bilimkurgunun metafor menzilini kullanma tarzıyla, o zamandan bu yana yazılmış birçok kitaptan çok daha ilerde.”
Ursula K. Le Guin

Not 1: Biz geçen yerleri neden koyu yazdığımı kitabı okuduktan sonra anlayacaksınız…

Not 2: İthaki Yayınları’na canı gönülden teşekkürler. Dur durak bilmeden bize bu eserleri kazandırmaya devam etmeniz dileklerimizle! Sizi seviyoruz.

Kitap adı: Biz
Orijinal adı: Mıy
Yazar: Yevgeniy İvanoviç Zamyatin
Çeviri: Fatma Arıkan Serdar Arıkan
Yayınevi: İthaki Yayınları
Sayfa: 256
Baskı: 2015
Tür: Bilim Kurgu

#Biz – Yevgeniy İvanoviç Zamyatin #Biz #Yevgeniy İvanoviç Zamyatin